کتاب دقایق العلاج : ویژگی کتاب دقایق العلاج نسبت به سایر کتب طب قدیم در این است که بر اساس آیات قرآن و اخبار اهل عصمت علیه‌السلام ن وشته شده است و در عین حال آلوده به تقلیدکورکورانه از مؤلفین سابق اعم از یونانی و ایرانی نیست.کتاب حاضر شامل مسائل کلی عملی یعنی تشخیص و درمان بیماری‌ها و داروهای مختلف و طرز تهیه آنها است، به این معنی که مؤلف مسائل پزشکی عملی و نیز داروسازی را گردآوری نموده است.

نکته قابل ذکر این است که مؤلف در موارد بسیاری به این مساله اشاره کرده که یک درمان یا یک دارو به وسیله خود وی شخصا و یا درباره یکی از نزدیکان شان به آزمایش رسیده است. به خصوص باید توجه داشت که او در همه مسائل علمی و عملی اعم از پزشکی، فیزیکی، کیمیا (شیمی) و مانند آن برای تجربه ارزش بسیار زیادی قائل بوده و چه در این کتاب و چه در سایر کتب خود به این مساله اشاره نموده است.

کتاب دقایق العلاج

مثلا در خاتمه کتاب مرآت الحکمه به عنوان نصیحت پس از سفارش درباره رجوع به قرآن و سنت و اخبار اهل بیت علیه‌السلام و نیز فراگیری علم از استاد راهنمایی که دلش به نور علم آل محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم روشن باشد چنین نگاشته: اما آن میزان خارجی که آن را با چشمت می‌بینی و با دستت عمل می‌کنی و درستی یا نادرستی کار را عینا به چشم خودت آشکارا می‌بینی دانش است الهی و نبوی و علوی و هرمسی، زیرا آنچه را که پنهان است مشاهده می‌کنی و از آنچه پوشیده است پرده بر می‌داری و حقائق بدون آن که شکی در آن باشد مجسم می‌گردد.

کتاب دقایق العلاج

در خود کتاب دقائق العلاج مکررا سفارش نموده که سعی پزشک باید بر این باشد که بر آزمایش‌های پیشین خود و یا کسان قابل اعتمادی که مطلبی را آزموده‌اند تکیه کند و فقط به مطالعه آثار گذشته قناعت ننماید. به هر حال آن‌طور که از کتاب و بعض کتب دیگر مؤلف برمی آید این است که او شخصا به انجام آزمایش‌های شیمیائی می‌پرداخته و گاه وسائل لازم را نیز به دست خود می‌ساخته است.

اما مساله‌ای که این کتاب را از همه کتاب‌های همانندش ممتاز می‌سازد استدلالات عقلی متکی بر قرآن و اخبار اهل بیت علیه‌السلام اجمعین است و به علاوه مؤلف مسائل تازه‌ای را مطرح ساخته که مهم‌ترین آنها بحث درباره این فرضیه است که اخلاطی سبب ایجاد بیماری هستند دارای روح بوده و زنده‌اند و حتی بعضی دارای روح حیوانی و پاره‌ای دارای روح گیاهی و یا جمادی هستند و این موضوع را در باب سیزدهم از مقاله دوم در ضمن تحقیق راجع به مالاریا و تب نوبه و نیز در فصل نوزدهم باب چهارم از مقاله پنجم و همچنین در کتاب رجوم الشیاطین که پس از دقایق العلاج تالیف گردیده مورد بحث قرار داده است.

فایلهای ویژه ما را نیز فراموش نکنید: ورود به بخش فایلهای کتب ویژه سایت